Phân tích chi tiết Chùm ca dao về quê hương, đất nước

- Thời gian: canh gà. → Đơn vị tính thời gian ban đêm của ngời xưa.

- Không gian: nhẹ nhàng, trong trẻo, thơ mộng.

+ Gió đưa cành trúc la đà.

+ Mịt mù khói tỏa ngàn hương.

+ Mặt gương.

- Âm thanh: thủ pháp lấy động tả tĩnh.

+ Tiếng chuông.

+ Nhịp chày.

- Màu sắc:

+ Màu xanh của cành trúc, mặt nước Hồ Tây.

+ Sắc trắng của gió, khói.

- Các địa danh: Trấn Vũ, Thọ Xương, Yên Thái, Tây Hồ.

- Cách gieo vần: tiếng "canh gà" vần với tiếng "la đà"; tiếng "ngàn sương" vần với tiếng "mặt gương".

- Thanh điệu: tiếng "đà", "Xương", "sương", "Hồ" là thanh bằng; tiếng "trúc", "Võ", "tỏa", "Thái" là thanh trắc.

- Nhịp thơ: 2/2/2.

- Ẩn dụ: Mặt gương Tây Hồ.

➩ Bài ca dao Gió đưa cành trúc la đà là một bức tranh tuyệt đẹp về cảnh mùa thu vào buổi sáng sớm nơi kinh thành Thăng Long.

- Câu hỏi tu từ "Đường lên xứ Lạng bao xa?".

- Hình ảnh thiên nhiên: một trái núi, ba quãng đồng.

- Lời gọi tha thiết "Ai ơi" mang tâm tình, tha thiết.

- Địa danh: núi thành Lạng, sông Tam Cờ.

- Cách gieo vần: tiếng "bao xa" vần với tiếng "ba quãng đồng"; tiếng "mà trông" vần với "kìa sông".

- Nhịp thơ: 4/4.

- Thanh điệu: tiếng "xa", "đồng", "trông", Cờ" là thanh bằng; tiếng "Lạng", "núi", "lại" là thanh trắc.

- Câu hỏi tu từ.

- Điệp từ, điệp cấu trúc: "Kìa...".

➩ Bài ca dao là bức tranh thiên nhiên xứ Lạng vừa hùng vĩ vừa thơ mộng.

- Không gian sông nước gắn với con đò.

- Thời gian: bóng ngả trăng chênh. → Đêm.

- Ánh sáng: trăng chênh.

- Âm thanh: tiếng hò vang vọng.

- Địa danh: Đông Ba, Đập Đá, Vĩ Dạ, ngã ba Sình.

- Số tiếng trong mỗi dòng: Bài thơ có tất cả 4 dòng. Số tiếng trong mỗi dòng lần lượt là: 8/8/6/8.

- Cách gieo vần: tiếng "Ba" vần với tiếng "Đá"; tiếng "Dạ" vần với tiếng "ba".

- Cách phối hợp thanh điệu: Tiếng thứ sáu và tiếng thứ tám: "qua", "Sình", "chênh". "tình" là thanh bằng; tiếng "Dạ", "ngả", "vọng" là thanh trắc, tuy nhiên tiếng "Ba" lại là thanh ngang.

- Điệp từ, điệp cấu trúc "Đò...".

- Từ láy: lờ đờ, nước non.

➩ Bài ca dao là bức tranh thiên nhiên đẹp thơ mộng, nặng tình nơi xứ Huế.